ROZPORZĄDZENIE UE W SPRAWIE ETYKIETOWANIA OPON NR 2020/740 – INFORMACJE OGÓLNE

Jest to inicjatywa, która wpisuje się w ramy polityki klimatyczno-energetycznej do 2030 r. Unii Europejskiej. Jej celem jest poprawa charakterystyki energetycznej produktów, budynków i usług, aby doprowadzić do zmniejszenia zużycia energii o co najmniej 32,5% do 2030 r. (emisja CO₂ w porównaniu z 1990 r.)

Rozporządzenie (WE) nr 1222/2009 po raz pierwszy ustanowiło obowiązek wprowadzania do obrotu w UE opon przeznaczonych do samochodów osobowych i dostawczych wraz z naklejką zawierającą etykietę.

Powyższe rozporządzenie zostało uchylone przez rozporządzenie (UE) nr 2020/740 od dnia 1 maja 2021 r., daty wejścia w życie nowych wymogów. Nowe rozporządzenie obejmuje również opony autobusowe i ciężarowe.

„Etykiety energetyczne opon zapewniają jasną i wspólną klasyfikację osiągów opon pod względem oporu toczenia, hamowania na mokrej nawierzchni i zewnętrznego hałasu toczenia. Etykiety stanowią pomoc dla konsumentów w podejmowaniu świadomych decyzji przy zakupie opon, gdyż ułatwiają one określenie priorytetu wyboru na podstawie 3 parametrów:

• Klasy efektywności energetycznej o skali od A (najbardziej oszczędnej) do E (najmniej oszczędnej). Oponę najwyższej klasy cechuje niższy opór toczenia, a w związku z tym wymaga ona mniejszej ilości energii do poruszania pojazdem. Przekłada się to na niższe koszty energii (paliw kopalnych lub energii elektrycznej).
• Klasy przyczepności na mokrej nawierzchni również określanej za pomocą skali od A (krótsza droga hamowania na mokrym asfalcie) do E (dla samochodów ciężarowych).
• Klasy zewnętrznego hałasu toczenia obejmującej kategorie od najlepszej (kategoria „A”) do najgorszej (kategoria „C”) i wartości hałasu wyrażonej w decybelach.”

(Źródło: Komisja Europejska)

Oprócz informacji dotyczących efektywności paliwowej, bezpieczeństwa i emisji hałasu, etykieta energetyczna podaje:

• Oznaczenie 3PMSF
• Kod QR zapewniający dostęp do publicznej bazy danych, w której informacje zawarte na etykiecie są przechowywane i dostępne dla wszystkich.

Ostrożna i świadoma jazda pomaga środowisku oraz sprzyja bezpieczeństwu

Rzeczywiste zużycie paliwa i bezpieczeństwo na drogach w znacznym stopniu zależą od zachowania kierowców, a także od prawidłowego zarządzania oponami i ich pielęgnacji:

• Ekologiczna jazda może w dużej mierze przyczynić się do zmniejszenia zużycia paliwa
• Należy regularnie sprawdzać ciśnienie w oponach w celu optymalizacji zużycia paliwa i przyczepności na mokrej nawierzchni
• Należy zawsze zachowywać bezpieczny odstęp w celu uniknięcia zderzenia w przypadku hamowania

Link do strony internetowej Komisji Europejskiej poświęconej nowemu oznakowaniu opon

https://ec.europa.eu/info/energy-climate-change-environment/standards-tools-and-labels/products-labelling-rules-and-requirements/energy-label-and-ecodesign/energy-efficient-products/tyres_pl

DALSZE INFORMACJE SĄ DOSTĘPNE TAKŻE NA STRONACH:

https://ec.europa.eu/clima/policies/strategies/2030_pl

https://ec.europa.eu/energy/topics/energy-efficiency/targets-directive-and-rules/eu-targets-energy-efficiency_pl

O przyszłości Twojej opony decyduje zrozumienie etykiety

1. 1

   Nazwa etykiety ('Energia')
2. 2

   Kod QR zapewniający dostęp do bazy danych EPREL
3. 3

   Nazwa lub znak towarowy dostawcy
4. 4

   Identyfikator typu opony
5. 5

   Oznaczenie rozmiaru opony, indeks nośności i symbol indeksu prędkości
6. 6

   Klasa opony: tj. C1, C2 lub C3 (opony ciężarowe lub autobusowe)
7. 7

   Piktogram efektywności paliwowej, skala i klasa efektywności
8. 8

   Piktogram przyczepności na mokrej nawierzchni, skala i klasa przyczepności na mokrej nawierzchni
9. 9

   Poziom hałasu oznaczony liczbą decybeli, po których następują litery A, B lub C
10. 10

    Piktogram płatka śniegu 3PMSF dla opon przeznaczonych do używania w trudnych warunkach zimowych

    

11. Piktogram efektywności paliwowej, skala i klasa efektywności

    

    ZUŻYCIE PALIWA z oporem toczenia opony.

    Opór toczenia opony jest siłą działającą w kierunku przeciwnym do kierunku jej ruchu.

    Biorąc pod uwagę, że opony odpowiadają nawet za 20% całkowitego zużycia paliwa w samochodach osobowych i do 33% w przypadku pojazdów ciężarowych (w transporcie długodystansowym), istotne jest osiągnięcie niskich wartości oporu toczenia.

    Wyjaśnijmy, na czym ono polega: z powodu obciążenia pojazdu opona ulega odkształceniu w miejscu styku z nawierzchnią drogi, rozpraszając energię w postaci ciepła. Im większe odkształcenia, tym wyższy opór toczenia, co niesie ze sobą większe zużycie paliwa i emisję CO2.

    Na etykiecie wprowadzonej na podstawie rozporządzenia UE w sprawie opon opór toczenia jest wyrażony w klasach, oznaczanych literami od A (najniższy opór) do E (najwyższy opór) stosowanych dla pojazdów przemysłowych i samochodów osobowych

12. Piktogram przyczepności na mokrej nawierzchni, skala i klasa przyczepności na mokrej nawierzchni

    

    BEZPIECZEŃSTWO związane z przyczepnością na mokrej nawierzchni.

    Przyczepność na mokrej nawierzchni jest jednym z najważniejszych aspektów bezpieczeństwa opony. Doskonała przyczepność na mokrej nawierzchni przekłada się na krótszą drogę hamowania podczas jazdy w deszczową pogodę.

    Wyróżnia się także inne ważne parametry, istotne dla bezpieczeństwa. Jednak to przyczepność na mokrej nawierzchni została wybrana jako najbardziej reprezentatywny parametr służący do porównania poszczególnych opon.

    W przypadku pojazdu ciężarowego różnica między poszczególnymi klasami oznacza wydłużenie lub skrócenie drogi hamowania o około 2 i 3 metry podczas hamowania z prędkości 60 km/h do 20 km/h.

13. Piktogram zewnętrznego hałasu toczenia, wartość (wyrażona w dB i zaokrąglona do najbliższej liczby całkowitej) oraz klasa

    

    POZIOM ZEWNĘTRZNEGO HAŁASU TOCZENIA (podany w decybelach)

    Hałas drogowy jest istotną kwestią środowiskową i jest on zależny od szeregu czynników, takich jak:

    • Natężenie ruchu
    • Rodzaj pojazdu
    • Styl jazdy
    • Interakcja między oponą a drogą

    Wartość wskazana na etykiecie nie odnosi się do hałasu wewnątrz pojazdu, odczuwanego przez kierowcę podczas jazdy, lecz do zewnętrznego hałasu toczenia, który przyczynia się do zanieczyszczenia hałasem.

    Jest wyrażana w decybelach (dB) i dzieli się na 3 kategorie:

    • Klasę A (o najwyższej wydajności): o wartości o co najmniej 3 dB niższej niż wartość graniczna określona w rozporządzeniu UE nr 661/2009
    • Klasę B: odpowiadającą wartości granicznej określonej w rozporządzeniu UE nr 661/2009
    • Klasę C (o najniższej wydajności): zgodną z limitami z zakresu homologacji, lecz wyższą od wartości granicznej, o której mowa w rozporządzeniu UE nr 661/2009.

14. Piktogram przyczepności na śniegu

    

    OPONA PRZEZNACZONA DO UŻYWANIA W TRUDNYCH WARUNKACH OŚNIEŻENIA (symbol 3PMSF)

    Opona opatrzona tym symbolem została specjalnie zaprojektowana do używania w trudnych warunkach na ośnieżonej nawierzchni. Może być oznaczona takim symbolem wyłącznie po przeprowadzeniu specjalnego testu mierzącego przyczepność na śniegu.

    Piktogram znany także pod nazwą „symbolu alpejskiego” lub „trzech szczytów górskich i płatka śniegu”, w skrócie 3PMSF, znajduje się również na etykiecie opony, która odpowiada minimalnym wartościom wskaźnika przyczepności na śniegu określonym w rozporządzeniu nr 2020/740, weryfikowanym również za pomocą metody badawczej.

    Liczne państwa europejskie przyjmują coraz więcej przepisów zezwalających na ruch w sezonie zimowym w określonych warunkach (regionach, okresach lub po konkretnych drogach) tylko pojazdom wyposażonym w opony opatrzone symbolem alpejskim.

Europejski Rejestr Etykiet Energetycznych

Zgodnie z rozporządzeniem UE nr 2020/740 w sprawie etykiet, opony sprzedawane w Europie muszą być oznaczone ETYKIETĄ ENERGETYCZNĄ, a związane z nią informacje należy obowiązkowo wprowadzić do bazy danych EPREL.

Za pomocą kodu QR umieszczonego na etykiecie konsumenci mogą uzyskać dostęp do publicznego portalu internetowego oraz pobrać:

- Oficjalne wartości podane na etykietach UE

- Kartę informacyjną produktu zawierającą dane dotyczące oznaczenia i klasy dla każdego identyfikatora typu opony

1. ?

   Czy wszystkie opony objęte są rozporządzeniem?

   Zasady te stosuje się wyłącznie do opon samochodów osobowych (C1), lekkich samochodów ciężarowych (C2) i ciężkich samochodów ciężarowych (C3).

   Następujące kategorie opon zostały wyłączone z zakresu przepisów:

   Opony bieżnikowane

   Profesjonalne opony terenowe

   Opony wyścigowe

   Opony z kolcami (opony z możliwością zamontowania na nich kolców; opony bez kolców znajdujące się na wyposażeniu są objęte rozporządzeniem)

   Opony zapasowe dojazdowe

   Opony przeznaczone do montażu w pojazdach zarejestrowanych po raz pierwszy przed dniem 1 października 1990 r.

   Opony, których indeks prędkości wynosi poniżej 80 km/h

   Opony, których nominalna średnica obręczy nie przekracza 254 mm lub wynosi 635 mm i więcej

2. ?

   Co to jest opór toczenia (RR)?

   Opór toczenia opony to siła działająca w kierunku przeciwnym do kierunku jej ruchu.

   Z powodu obciążenia pojazdu opona ulega odkształceniu w miejscu styku z nawierzchnią drogi.

   Odkształcenie to powoduje wewnętrzne straty energii, co można porównać do spadającej gumowej piłki, która nie odbija się z powrotem do wysokości, z której została rzucona.

   Opór toczenia opony może być wyrażony jako siła (w niutonach) lub jako współczynnik (RRC).

   Współczynnik oporu toczenia jest określany jako siła oporu toczenia (N) podzielona przez obciążenie opony i zazwyczaj wyrażana w kN/N. Zaletą współczynnika jest to, że pozwala on łatwiej dokonać porównania opon przeznaczonych do montażu w różnych samochodach

3. ?

   Jak opór toczenia wpływa na zużycie paliwa w pojeździe? Jakie inne czynniki mają wpływ na zużycie paliwa?

   Silnik pojazdu musi dostarczyć siłę, aby zrównoważyć opór toczenia (RR).

   Proces ten pochłania pewną ilość paliwa, dlatego też przyczynia się do zużycia paliwa w pojeździe.

   Można przyjąć, że obniżenie oporu toczenia w samochodach osobowych o 10% zmniejsza zużycie paliwa o 2%

   Na zużycie paliwa w pojeździe ma wpływ także wiele innych czynników: aerodynamika, ciężar pojazdu, rodzaj silnika, systemy pomocnicze, takie jak klimatyzacja, nachylenie drogi, indywidualny styl jazdy, poziom ciśnienia w oponach, przyspieszanie bądź ogólne warunki ruchu drogowego.

4. ?

   Jaki jest związek pomiędzy przyczepnością na mokrej nawierzchni a oporem toczenia (RR)?

   

   Istnieje wiele różnych parametrów, które wpływają na opór toczenia opony. Modyfikując niektóre z nich można ograniczyć opór toczenia, pamiętając, że niekiedy mogą one zmniejszyć przyczepność na mokrej nawierzchni.

   Inżynier projektujący opony musi zastosować odpowiednie elementy we właściwych proporcjach, aby osiągnąć optymalną równowagę pomiędzy oporem toczenia a przyczepnością opony na mokrej nawierzchni.

   Nadmierne obniżenie oporu toczenia może negatywnie wpłynąć na przyczepność opony na mokrej nawierzchni.

5. ?

   Jak przyczepność mierzona na mokrej nawierzchni jest związana z bezpieczeństwem ruchu drogowego, w szczególności w odniesieniu do różnych warunków drogowych (nawierzchnia sucha, mokra, pokryta śniegiem, oblodzona)?

   Przyczepność na mokrej nawierzchni odnosząca się do bezpieczeństwa użytkowania opon odzwierciedla zdolność opony do hamowania na mokrej nawierzchni.

   Istnieją inne parametry, które także są istotne dla bezpieczeństwa (np. zdolność trzymania się drogi, jazda na wprost, zdolność do wytracania prędkości na mokrej i suchej nawierzchni przy wyższych prędkościach), jednak to przyczepność na mokrej nawierzchni została wybrana jako najbardziej reprezentatywny parametr wpływający na bezpieczeństwo na drogach na obszarze Europy.

   Również osiągi w warunkach ośnieżenia są monitorowane na podstawie testu, którego pomyślne przejście pozwala oznaczyć oponę symbolem trzech szczytów górskich i płatka śniegu

6. ?

   Jaka jest różnica pomiędzy normą a klasyfikacją?

   Norma to minimalny dopuszczalny poziom osiągów opony dopuszczonej na rynek europejski;

   Klasyfikacja pokazuje poziom osiągów opony w określonych warunkach testowych w odniesieniu do jej oporu toczenia, hamowania na mokrej nawierzchni i zewnętrznego hałasu toczenia.

7. ?

   Jak egzekwuje się stosowanie przepisów dotyczących etykietowania opon?

   Za ocenę zgodności deklarowanych wartości klasyfikacyjnych odpowiedzialne są instytucje kontrolujące rynek krajowy. Natomiast Komisja zachęca do współpracy i wymiany informacji dotyczących nadzorowania rynku w zakresie etykietowania opon między organami państw członkowskich odpowiedzialnymi za nadzór nad rynkiem.

   Procedury weryfikacyjne określono w załączniku VI do rozporządzenia

8. ?

   Dlaczego opony „POR” zostały wyłączone z oznaczenia?

   Opony „POR” zostały tak zaprojektowane, aby osiągać wyjątkową przyczepność w trudnych warunkach terenowych. Wskutek tego nie spełniają parametrów progów i istotnych poziomów klasyfikacyjnych określonych w stosownych przepisach, co sprawia, że nie są one objęte zakresem rozporządzenia nr 2020/740.

9. ?

   Czy są plany włączenia opon bieżnikowanych?

   Istnieją plany wprowadzenia wymagań z zakresu etykietowania opon bieżnikowanych. Do dnia 26 czerwca 2022 r. Komisja przyjmie akty delegowane w celu uzupełnienia rozporządzenia nr 2020/740 poprzez wprowadzenie w załącznikach nowych wymogów informacyjnych dla opon bieżnikowanych, jeśli tylko dostępna będzie odpowiednia metoda badania.

10. ?

    Czy są plany wydania unijnego kalkulatora oszczędności w zużyciu paliwa ukazującego wpływ opon o różnych oznaczeniach na spalanie paliwa/wydatki na paliwo?

    Komisja Europejska rozpoczyna prace nad opracowaniem zharmonizowanego kalkulatora oszczędności w zużyciu paliwa, który ostatecznie miałby zostać umieszczony na stronach internetowych każdego producenta w celu umożliwienia obliczenia oszczędności w zużyciu paliwa i porównywania produktów